Composttoilet: Hoe werkt het?
Composttoiletten worden steeds vaker gebruikt in tiny houses, campers en boten, en met een goede reden. Een composttoilet is een volledig biologisch alternatief op de chemische toiletten. Ze gebruiken geen water en zijn ook nog eens erg goed voor de tuin!
Nu ze populairder worden krijgen we steeds vaker de vraag: “Maar wat is een composttoilet nou en hoe werkt die eigenlijk?” Om deze vragen te beantwoorden vertellen we je in dit artikel precies:
- Wat een composttoilet is
- Hoe een composttoilet werkt
- Of een composttoilet stinkt
Lees het artikel en bekijk de video:
Wat is een composttoilet?
Een composttoilet wordt ook wel regelmatig een droogtoilet genoemd. We noemen het een “droog” toilet omdat het geen water verbruikt. Een composttoilet heeft een opvangbak voor de ontlasting en meestal een urinescheider.
Door de urine te scheiden van de ontlasting is de geur velen malen minder dan als je de ontlasting en urine in één bak zou laten zitten. In urine zit namelijk ammoniak en dit in combinatie met ontlasting zorgt voor een niet zo aangename geur.
Er zijn wel composttoiletten waarbij alles in één bak terecht komt. Deze toiletten worden vaak buiten geplaatst in een apart hok om de geur niet in huis te krijgen. Bij dit soort buitentoiletten is het ook nodig om zaagsel/houtsnippers na elk toiletbezoek in de wc te gooien voor de vochtopname.
Droogtoiletten gebruiken geen water omdat ontlasting rechtstreeks in de opvangbak valt. Je kunt dus ook alleen zittend gebruik maken van een composttoilet. Anders werkt de urinescheider niet.
Hoe werkt een composttoilet?
Hierboven is in grote lijnen al uitgelegd wat een composttoilet is en hoe deze werkt. Hier gaan we dieper in op de werking en het gebruik van de toiletten.
Urineafscheiding & hergebruik
Bij de meeste toiletten wordt de urine dus apart opgevangen en verdwijnt deze naar een aparte tank, de vuilwaterleiding of buiten. Bij het gebruik van een composttoilet in huis wordt de leiding met urine vaak gekoppeld aan de afvoer van de wasbak.
Een ander vaak gebruikte optie is de leiding naar buiten te laten lopen en de urine op te vangen in een ejekortank. Deze ejektortank verdunt de urine met water (verhouding 8 delen water 1 urine).
De urine kan vervolgens weer gebruikt worden voor het besproeien van planten, bomen en gewassen. In urine zitten namelijk bijna dezelfde voedingsstoffen als in kunstmest. Zo bevat het onder andere stikstof, fosfor en kalium. Stoffen waarop een plant het dus goed doet.
Volgens Anthroponix kan met de urine van slechts één persoon, jaarlijks 250 kilo graan of rijst worden verbouwd. Dus alle urine die je in één jaar produceert, is goed voor 250 kilo graan of rijst als je dit zou gebruiken als kunstmest.
We raden je wel aan voorzichtig te zijn met het gebruik van urine als meststof. Zeker als er ook gasten je composttoilet gebruiken waarvan je niet weer of ze medicatie nemen.
Als er medicatie gebruikt wordt of hier twijfel over bestaat dan raden we sterk af de verdunnende urine te sproeien over eetbare gewassen of in de buurt van eetbare gewassen. Ook “onschuldige” medicatie zoals bijvoorbeeld de pil kan zorgen voor afscheiding van hormonen in urine. Deze stoffen wil je niet in je voedselketen
Ontlasting & composteren
De urine praat hebben we gehad. Nu komen we aan bij de grote boodschap ;).
De ontlasting valt dus in één grote bak. De meeste mensen gebruiken tegenwoordig bij hun composttoilet biologisch afbreekbare compostzakken. Als de bak vol is hoef je dus alleen maar de bak eruit te halen, vervolgens de zak op de composthoop te gooien en je bent klaar voor een nieuwe ronde.
Afhankelijk van hoe groot de bak is en met hoeveel mensen je bent moet de bak tijdig geleegd worden. De gangbaarste composttoiletten zoals bijvoorbeeld de Separett Villa hebben een opvangbak die goed is voor ongeveer 4 weken gebruik voor 2 personen.
Als je zelf een composttoilet bouwt met als uitgangspunt de Privy 501 van Separett dan kun je natuurlijk de opvangbak zo groot maken als je zelf wilt. Er zijn zelfs composttoiletten voor in huis die met een grote buis naar een opvangbak in de kelder gaan. Deze opvangbakken worden dan ééns per zoveel jaar geleegd.
Composteren & hergebruik
Zodra de opvangbak vol is, kun je deze dus op je composthoop gooien. Op de composthoop gaat de ontlasting naar enige tijd composteren. Composteren is een biologisch proces waarmee organisch materiaal (zoals ontlasting) wordt afgebroken door schimmels en bacteriën.
Tijdens het composteringsproces kan de composthoop tot wel 90% van zijn volume verliezen. Wat overblijft is een donkere aardachtige substantie.
Misschien heb je bij een boer weleens een bult mest op het land zien roken/dampen. Dit is het composteringsproces. Bij dit proces komt koolstofdioxide, water en warmte vrij. Een composthoop kan temperaturen bereiken tot wel 70 °C graden.
Afhankelijk van verschillende omgevingsfactoren duurt het enkele maanden tot maximaal 2 jaar tot alles volledig is gecomposteerd. Wat overblijft is compost, een goede voedingsbron voor planten, bomen en gewassen.
Om er zeker van te zijn dat alles goed gecomposteerd is het aan te raden om de compost minimaal 1,5 jaar te laten liggen. Je kunt het eventueel omscheppen zodat er meer zuurstof bij komt en het composteren sneller gaat.
We raden af de compost te gebruiken in de buurt van eetbare gewassen als er medicijnresten in de ontlasting kunnen zitten. Er zijn ook een hoop mensen die de compost uit voorzorg alleen gebruiken voor sierplanten.
Stinkt een composttoilet?
Een modern composttoilet stinkt niet. Door het scheiden van de urine en ontlasting komt er geen ammoniak bij de ontlasting. De geur is dus minimaal.
Een voorbeeld: Je hebt vast weleens een oude hondendrol gezien op straat? Grote kans dat je hier helemaal niets aan kon ruiken. Een verse hondendrol daarentegen. Die ruikt heel anders.
De meeste moderne composttoiletten hebben ook een ingebouwde ventilator. Deze zijn zuinig en verbruiken nauwelijks stroom (3W). De ventilator blaast de lucht uit het toilet continu naar buiten. Dit zorgt er niet alleen voor dat de ontlasting sneller droogt, maar ook dat je helemaal niet ruikt in de wc-ruimte zelf.
Er is dus een grote kans dat je huidige toilet dat is aangesloten op de waterleiding meer ruikt dan een modern composttoilet.
Mocht je interesse hebben in een composttoilet of er gelijk een willen kopen. Dan kun je deze bekijken en bestellen in de off-grid centrum webshop.
